امید حسینی نژاد | شهرآرانیوز؛ این انجمن همچنین احیاگر سبک خراسانی و سردمدار جریان سنتگرایی ادبی در ایران شمرده میشد و افراد بزرگی مانند اخوانثالث، قهرمان، پروینگنابادی، مرحوم دکتر فیاض، شفیعیکدکنی، مرحوم سبزواری و همچنین رهبر معظم انقلاب و برادر بزرگوارشان آمدوشد داشتند.
احمد کمالپور در خاطراتش یادآوری میکند که: «دوره اول انجمن در باغ نادری بود، ولی یکسال بیشتر دوام نیاورد. همین شد که آقای فرخ گفت بیایید منزل ما. البته در باغ ملی هم سالنی بود که مدتی انجمن فرخ در آنجا تشکیل میشد، اما جلسه مستمر و مداوم از سال۱۳۲۵ روزهای جمعه در خانهاش تشکیل شد. گرایش شعری محمود فرخ قصیده، قطعه و سبک خراسانی بود. ازاینرو در جلسههایش نهتنها هیچ روی خوشی به شعر نو نشان نمیداد، بلکه آشکارا به مخالفت با آنان برمیخاست، تا آنجا که حتی شایعه شده بود که او مخالف شعر نو است و وصیت کرده بود کسی حق ندارد در انجمنش از این شعرها بخواند.»
رهبر معظم انقلاب که در آن دوران علاقهای زایدالوصف به شعر و شاعری داشتند، در آن زمان از طریق مرحوم غلامرضا قدسی با انجمن ادبی فردوسی آشنا شدند و در جلسات شعر شرکت میکردند. در همان زمان در جلسات انجمن فرخ نیز حاضر میشدند.
رهبر معظم انقلاب درباره انجمنهای ادبی در مشهد میفرمایند: «کمال عزیز ما در شمار بازماندگان معدود از خیل سخنسرایانی است که در میانه سالهای دهه سی تا دهه پنجاه شمسی، مشهد را مرکز پررونق و توجهبرانگیز شعر و ادب فارسی و مایه تحسین نامآوران فرهنگ و ادب کشور ساخته است و آن را در سیاهه شهرهای شاعرخیز ایران، در جایگاه برتر نشانده بودند. بهخاطر آن جمع پراستعداد و خوشقریحه و فاضل و برخوردار از شجاعت ادبی بود که مشهد در تاریخ معاصر شعر فارسی به کثرت شاعران باکیفیت اشتهار یافت و به گرمی دل و محفل آنان بود که سه انجمن ادبی آن شهره آفاق گشت.
از قدسی و نگارنده و آگاهی تا فرخ و گلشن و نوید و تا فیاض و یوسفی و رجایی و شاعران و ادیبان دیگری که بحمدا... برخی از آنان تا امروز میدرخشند، هریک سهمی در بنای این تاریخ درخشان و نقشی داشتهاند.» (۱۴/۰۷/۱۳۷۲ پیام به کنگره بزرگداشت شاعر برجسته معاصر خراسانی، آقای احمد کمالپور)
کیفیت این انجمن از نظر حضور شاعران بزرگ و خوشقریحه بسیار زیاد بود. شاعران جوان نیز در این محفل ادبی اشعارشان را برای بزرگان شعر آن دوره میخواندند و شعرهایشان به نقد و بررسی گذاشته میشد. رهبر معظم انقلاب در یکی از بیاناتشان درباره کیفیت این جلسات چنین میگویند: «خیلی اهمیت دارد که در قرائت دعاها، قطع و وصل جملات، صحیح و بجا باشد، تا آنکس که معنای دعا را میفهمد، حالش خراب نشود!
مثلا خوانده میشود: «بأبی انتم و امّی طبتم، و طابت الأرض الّذی فیها دفنتم»؛ درصورتی که باید گفته شود: «بأبی انتم و امّی، طبتم و طابت الأرض الّذی فیها دفنتم.» این دعاها عبارات زیبایی است که اگر در قطع و وصل آن دقت نشود، واقعا به زیبایی آن لطمه میخورد. من یادم میآید که یک وقت در مشهد منزل مرحوم فرخ جلسهای در روزهای جمعه تشکیل میشد و ما هم گاهی در آن شرکت میکردیم.
در یکی از آن جلسهها، یک نفر هندی که از استادان زبان فارسی بود، شرکت کرده بود. در آن جلسه تعریف کردند که ایشان از هند آمدهاند و استاد زبان فارسی و بر دیوان حافظ مسلط هستند. طرف هم به رویش بالا رفت و شروع به خواندن یک غزل از حافظ کرد، اما بهقدری آن غزل را بد خواند که بیاختیار همه خندهشان گرفت! (۱۳/۱۲/۱۳۷۰ بیانات در دیدار اعضای گروه ویژه و گروه معارف اسلامی صدای جمهوری اسلامی ایران)
بیشتر بخوانید:
شرحی بر احوال خانه «فرخ» که بخشی از تاریخ معاصر ادبیات مشهد است | مرثیهای برای خانه شعر